درمان آشالازی در کرج با لاپاراسکوپی
آشالازی یک اختلال نادر است که عصب آسیب‌دیده در مری مانع از عملکرد صحیح آن می‌شود. ماهیچه‌های انتهای مری نمی‌تواند به غذا اجازه ورود به معده را بدهند.
علائم ناشی از این بیماری شامل ایجاد مشکل در بلع، سوزش سر دل و درد قفسه سینه است. امکان درمان آن به روش غیر جراحی و روش‌های جراحی وجود دارد.
آشنایی با بیماری آشالازی
آشالازی یک بیماری نادر است که در این بیماری مری قادر به انتقال غذا و مایعات به معده نیست. مری لوله عضلانی است که غذا را از دهان به معده منتقل می‌کند.
در قسمتی که ناحیه مری به معده می‌رسد، حلقه‌ای از عضله به نام اسفنکتر تحتانی مری (LES) قرار گرفته است.
این عضله شل یا باز می‌شود تا به این صورت غذا وارد معده شود. سپس منقبض می‌شود تا از برگشت محتویات معده به مری جلوگیری شود.
اگر دچار بیماری آشالازی باشید، عضله اسفنکتر باز نمی‌شود و مانع از حرکت غذا به معده خواهد شد.
آشالازی چه علائمی دارد؟
علام این بیماری به تدریج ظاهر می‌شود و با گذشت زمان بدتر خواهد شد. علائم ناشی از این بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ناتوانی در بلع که ممکن است احساس کنید غذا یا نوشیدنی در گلوی شما گیر کرده است.
- برگشت غذا یا بزاق
- سوزش سردل
- آروغ زدن
- درد قفسه سینه به صورت رفت و برگشتی
- سرفه هنگام شب
- پنومونی (آسپیراسیون غذا به ریه)
- کاهش وزن
- استفراغ
بیشتر بخوانید: علائم نشتی بعد از بای پس معده
علت ایجاد آشالازی چیست؟
علت دقیق ایجاد این بیماری کاملا مشخص نشده است. برخی از محققان تصور می‌کنند که ممکن است به دلیل عدم وجود سلول‌های عصبی در مری ایجاد شود.
نظرات مختلفی در خصوص علت ایجاد این امر مشخص شده؛ اما، عفونت ویروسی یا پاسخ‌های ایمنی موارد مشکوک است.
به ندرت، آشالازی ممکن است ناشی از یک اختلال ژنتیکی یا عفونت ارثی باشد.
چه افرادی مبتلا به آشالازی می‌شوند؟
عواملی که افراد را تحت تاثیر این بیماری قرار می‌دهد به شرح زیر است:
سن
امکان ایجاد آشالازی در هر سنی وجود دارد؛ اما معمولا در افراد جوان یا میانسال (بین ۳۰ تا ۶۰ سال) مشاهده می‌شود. شروع علائم ممکن است تدریجی باشد و در برخی موارد سال‌ها طول بکشد تا بیماری تشخیص داده شود.
افراد با سابقه خانوادگی
با این حال که یک بیماری نادر است؛ اما در برخی به دلیل سابقه خانوادگی رخ می‌دهد. این افراد بیشتر از سایرین در معرض خطر قرار دارند.
افراد با بیماری‌های خود ایمنی
در برخی موارد، آشالازی می‌تواند با بیماری‌های خود ایمنی مانند تب شدید و بیماری‌های التهابی همراه باشد. در این شرایط، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های مری حمله کرده و عملکرد آن را مختل می‌کند.
افراد مبتلا به بیماری‌های گوارشی دیگر
برخی بیماری‌ها مانند گاستروپارزی یا ریفلاکس معده به مری (GERD) می‌تواند زمینه ساز یا تشدید کننده مشکلات مری و احتمال ابتلا به آشالازی باشند.
افراد با اختلالات عصبی
آشالازی معمولا به دلیل اختلال در اعصاب کنترل کننده عضلات مری ایجاد می‌شود. در برخی موارد، اختلالات عصبی می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
آشالازی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
از آنجایی که این بیماری علائم مشابهی با سایر اختلالات گوارشی دارد، گاهی اشتباه تشخیص داده می‌شود. به طور کلی برای تشخیص این بیماری، انجام این موارد از سوی پزشک توصیه می‌شود:
مانومتری مری
در این آزمایش عملکرد مری از جمله انقباضات ریتمیک ماهیچه‌ای در مری هنگام بلع، عضلات مری و میزان شل شدن یا باز شدن اسفنکتر تحتانی مری هنگام بلع اندازه‌گیری می‌شود.
اشعه ایکس از دستگاه گوارش فوقانی (ازوفگارام)
عکسبرداری با اشعه ایکس پس از نوشیدن مایع گچی که پوشش داخلی دستگاه گوارش را می‌پوشاند و پر می‌کند، انجام خواهد شد.
نوشیدن این مایع گچی به پزشک این امکان را می‌دهد تا تصویری از مری، معده و روده فوقانی را مشاهده کند. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که یک قرص باریم را بخورید تا انسداد مری مشخص شود.
آندوسکوپی فوقانی
پزشک یک لوله نازک و قابل انعطاف مجهز به نور و دوربین (آندوسکوپ) را در گلو قرار می‌دهد تا داخل مری و معده را بررسی کند.
اگر علائم شما یا نتایج بررسی باریم نشان‌دهنده این بیماری باشد، می‌توان از آندوسکوپی برای تعیین انسداد جزئی مری استفاده کرد.
از این روش نیز می‌توان برای گرفتن نمونه یا بیوپسی بری آزمایش عوارض رفلاکس مانند مری بارت استفاده کرد.
چه درمانی برای آشالازی وجود دارد؟
درمان آشالازی به هدف باز کردن یا کشش در اسفنکتر تحتانی است تا غذا و مایعات راحت‌تر در دستگاه گوارش حرکت کنند.
درمانی که برای بیماران در نظر گرفته می‌شود بسته به سن، وضعیت سلامتی و شدت آشالازی متفاوت است.
از درمان‌های غیر جراحی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
اتساع پنوماتیک
به روش آندوسکوپی یک بالون به مرکز اسفنکتر مری وارد می‌شود و برای بزرگ شدن دهانه آن باد خواهد شد.
اگر اسفنکتر مری باز نماند، ممکن است این روش سرپایی مجدد تکرار شود. تقریبا یک سوم افرادی که تحت درمان با اتساع بالون قرار می‌گیرند، نیاز به درمان مجدد طی ۵ سال خواهند داشت.
بوتاکس (سم بوتولینوم نوع A)
این شل کننده عضلانی را می‌توان مستقیما با یک سوزن آندوسکوپی به اسفنکتر مری تزریق کرد. امکان نیاز به تکرار تزریق وجود دارد و تکرار تزریقات ممکن است در آینده عمل جراحی را در صورت نیاز دشوار کند.
به طور کلی این روشی درمانی فقط به افرادی توصیه می‌شود که به دلیل سن یا سلامت کلی کاندید مناسبی برای اتساع پنوماتیک یا جراحی نیستند.
تزریق بوتاکس معمولا بیش از شش ماه دوام ندارد. برای افرادی که پس از تزریق بوتاکس بهبود پیدا می‌کنند، بهترین روشی تشخیص خواهد بود.
درمان دارویی
پزشک ممکن است قبل غذا خوردن داروهای شل کننده عضلانی مانند نیتروگلیسیرین یا نیفدیپین را پیشنهاد دهد.
این داروها اثر درمانی محدود و عوارض جانبی شدیدی دارند. تنها در صورتی که بیماران کاندید روش‌های درمانی دیگر نباشد این داروها برای او تجویز می‌شود.
روش جراحی
گزینه‌های جراحی برای درمان آشالازی به شرح زیر است:
میوتومی هلر
جراح عضله انتهای تحتانی اسفنکتر مری را برش می‌دهد تا غذا راحت‌تر وارد معده شود. پزشک فوق تخصص جراحی چاقی و لاپاراسکوپی در کرج می‌تواند این روش را به روش غیر تهاجمی یا لاپاراسکوپی میوتومی هلر انجام دهد.
این دسته از افراد ممکن است در آینده دچار رفلاکس معده به مری شوند، به همین جهت پزشک برای جلوگیری از این عارضه در آینده، روشی به نام فوندوپلیکاسیون همزمان با میوتومی هلر انجام می‌دهد.
میوتومی آندوسکوپی دهانی (POEM)
در این روش، جراح از آندوسکوپی استفاده می‌کند به این صورت که از دهان و گلو وارد می‌شود تا برش در پوشش داخلی مری ایجاد کند. سپس همانند میوتومی هلر، جراح عضله انتهای تحتانی اسفنکتر مری را برش می‌دهد.
در این روش نیز ممکن با انجام فوندوپلیکاسیون از بیماری رفلاکس جلوگیری کنند یا این دسته از بیمارانی که این روش درمانی را انجام دادند، ممکن است بتوانند با مصرف داروهای خوراکی رفلاکس معده را درمان کنند.
طول عمر بیماران مبتلا به آشالازی
معمولا بیماران به دلیل این بیماری جان خود را از دست نمی‌دهند، با وجود اینکه این بیماری به صورت دائمی باقی می‌ماند؛ اما با کنترل علائم، از جدی‌ترین عوارض از جمله خفگی، سوء تغذیه و آسپیراسیون جلوگیری کنید. این بیماران بیشتر در معرض سرطان مری قرار دارند.
آیا آشالازی خطرناک است؟
بله، اگر آشالازی درمان نشود، می‌تواند خطرناک باشد. این بیماری اختلالی است که باعث عدم توانایی مری در انتقال غذا و مایعات به معده می‌شود که در نتیجه مشکلاتی مانند مشکل در بلعیدن (دیسفاژی)، رجوریتیشن (برگشت غذا به دهان) و درد قفسه سینه ایجاد می‌کند.
اگر غذا به دلیل سرفه و خفگی در حین غذا خوردن وارد مجاری تنفسی شود، امکان ایجاد ذات الریه وجود دارد که در نهایت می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد.
