ارتباط سنگ صفرا و چاقی
در این مقاله قصد داریم تا ارتباط سنگ صفرا و چاقی را بررسی کنیم. سنگ صفرا رسوبات سنگی و سخت هستند که در کیسه صفرا ایجاد می‌شوند.
کیسه صفرا اندامی کوچک در قسمت فوقانی شکم سمت راست و در زیر کبد قرار گرفته است. گاهی سنگ‌های ایجاد شده در سنگ صفرا به قدری کوچک‌اند که به سختی مشاهده می‌شوند.
برخی دیگر ممکن است به بزرگی یک توپ گلف باشند. گاهی تنها یک سنگ یا گاهی صدها سنگ در کیسه صفرا ایجاد می‌شود. برخی از بیماران ممکن است هیچ علائمی را احساس نکنند.
ارتباط سنگ صفرا و چاقی یا افزایش وزن چیست؟
این عضو مهم بدن به هضم چربی کمک می‌کند؛ سنگ صفرا زمانی ایجاد می‌شود که صفرا حاوی کلسترول یا بیلی روبین بیش از حد باشد و اسیدهای صفراوی یا لسیتین به اندازه کافی وجود نداشته باشد.
سنگ‌های صفراوی ناشی از کلسترول شایع‌ترین نوع این سنگ‌هاست، با این حال سنگ‌های ساخته شده از بیلی روبین نیز بسیار شایع هستند.
متخصصین این امر با تحقیقاتی که در این زمینه انجام داده‌اند، معتقدند که اضافه وزن می‌تواند منجر به سنگ کیسه صفرا شود.
علاوه بر این، چاقی یا افزایش وزن تخلیه کیسه صفرا را دشوار می‌کند و این شرایط باعث می‌شود کلسترول تجمع پیدا کند و در صفرا سفت شود.
به همین جهت اولین نکته‌ای که باید این دسته از افراد در نظر داشته باشند، کاهش وزن با در نظر گرفتن راهکارهای مناسب است.
به‌طور کلی شایع‌ترین مشکلی که در افراد چاق مشاهده می‌شود، سنگ کیسه صفراست. این سنگ‌های ایجاد شده نیز معمولا از کلسترول تشکیل شده‌اند.
با کاهش وزن خطر ابتلا به سنگ صفرا کاهش می‌یابد
همانطور که گفته شد افزایش وزن یکی از عوامل خطرساز در ایجاد سنگ صفراست. به همین جهت توصیه می‌شود با کاهش وزن خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید.
اکثر متخصصین معتقد هستند کاهش وزن آهسته و مداوم می‌تواند در جلوگیری از این عارضه در بیماران موثر باشد.
کاهش وزن میزان کلسترول، لسیتین و اسیدهای صفراوی را تغییر می‌دهد. این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که کاهش وزن سریع نیز از دیگر عواملی است که می‌تواند باعث ایجاد سنگ کیسه صفرا شود.
در ادامه چهار روش موثر برای کاهش وزن برای شما ذکر خواهیم کرد که به جلوگیری از سنگ کیسه صفرا کمک می‌کند:
کاهش وزن آهسته
مهم‌ترین اقدامی که برای جلوگیری و درمان این بیماری می‌توانید در نظر داشته باشید، کاهش وزن طی طولانی مدت و کنترل وزن متعادل است.
باید با متخصصین در این باره مشورت داشته باشید تا بهترین راهکار برای کاهش وزن اعم از رژیم غذایی مناسب، عمل جراحی لاغری مانند جراحی اسلیو معده در کرج، بای پس معده یا روش‌های دیگر را در صورت نیاز برای شما در نظر بگیرند.
غذای سالم مصرف کنید
رژیم غذایی نقش بسیار مهمی در کاهش وزن و از آن مهم‌تر در درمان و جلوگیری از بیماری سنگ صفرا دارد. رژیم غذایی مناسب تنها به مصرف میوه و سبزیجات محدود نمی‌شود.
به‌طور کلی مصرف مواد غذایی مانند آجیل، میوه‌ها، سبزیجات، مواد غذایی سرشار از فیبر و غذاهایی با چربی‌های اشباع نشده، غلات، گوشت قرمز می‌تواند خطر بیماری سنگ صفرا را کاهش دهد.
بیشتر بخوانید: بهترین مواد غذایی برای لاغری
در ادامه چند نکته در خصوص رژیم غذایی که باید مصرف کنید و مواردی را که باید خودداری کنید برای شما آورده‌ایم:
چربی‌های سالم بخورید
به‌طور مثال چربی‌های موجود در روغن زیتون، روغن کانولا، اسیدهای چرب امگا ۳ که در آووکادو، بذر کتان و ماهی در جلوگیری از بیماری سنگ صفرا بسیار موثر است.
مصرف چربی‌های سالم و روغن ماهی ممکن است برای افرادی که مقادیر زیادی تری گلیسیرید دارند، مفید باشد و به تخلیه کیسه صفرا کمک کند.
اما، از چربی‌های اشباع موجود در گوشت‌های چرب، کره و سایر محصولات حیوانی باید خودداری کنید؛ چراکه، احتمال ابتلا به سنگ صفرا و کلسترول را افزایش می‌دهد.
فیبر را از میوه‌ها، سبزیجات و آجیل تامین کنید
رژیم‌های غذایی سرشار از فیبر مانند نان، غلات سبوس‌دار، میوه‌ها و سبزیجات، همچنین منابع گیاهی پروتئین مانند بادام زمینی، گردو و حبوبات به جلوگیری از بیماری سنگ صفرا کمک می‌کند.
مصرف این موارد ذکر شده به عنوان میان وعده روشی سالم برای کاهش گرسنگی و کاهش وزن است. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به مقاله مصرف میوه‌هایی که به کاهش وزن کمک می‌کند مراجعه کنید.
از مصرف قند و کربوهیدرات خودداری کنید
مواد غذایی حاوی کربوهیدرات مانند نان سفید، ماکارونی و قندهای تصفیه شده ممکن است در افزایش خطر بیماری سنگ صفرا نقش بسیار مهمی داشته باشد.
تا حد امکان از مصرف شیرینی‌ها خودداری کنید و در صورت امکان گزینه‌های کم قند را انتخاب کنید.
نیاز به خودداری از مصرف قهوه نیست
برخی از افراد تصور می‌کنند که برای درمان و جلوگیری از این عارضه باید از مصرف قهوه خودداری کنند. در حقیقت مطالعاتی که در این زمینه انجام گرفته نشان می‌دهد که مصرف قهوه نه تنها مشکلی ندارد، بلکه می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد.
انجام تمرینات ورزشی
فعالیت بدنی منظم می‌تواند به کاهش ابتلا به سنگ صفرا کمک کند. دستورالعمل‌هایی که در این باره وجود دارد، نشان می‌دهد که فعالیت بدنی منظم حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته یا ۳۰ دقیقه ۵ بار در هفته در نتیجه درمان و جلوگیری از این بیماری و کاهش وزن بسیار موثر است.
از داروها جهت پیشگیری استفاده کنید
افرادی که در معرض خطر این بیماری قرار دارند. به‌طور مثال افرادی که عمل جراحی لاغری مانند جراحی بای پس معده در کرج انجام می‌دهند، می‌توانند با تجویز پزشک داروهایی مانند اورسودیول را برای جلوگیری از سنگ صفرا مصرف کنند.
داروهای دیگر از قبیل استاتین یا داروهای کاهش دهنده کلسترول نیز می‌تواند از بروز بیماری سنگ صفرا جلوگیری کند.
در صورتی که در معرض این بیماری به دلیل افزایش وزن یا انجام عمل جراحی چاقی باشید، فوق تخصص جراحی چاقی در کلینیک چاقی و زیبایی البرز داروهایی را برای درمان یا پیشگیری از این بیماری برای شما در نظر خواهد گرفت.
علت ایجاد سنگ صفرا چیست
علت دقیق ایجاد این عارضه مشخص نیست. موارد احتمالی که می‌تواند در ایجاد سنگ صفرا نقش داشته باشد به شرح زیر است:
صفرا کلسترول بیش از حدی دارد
صفرا مواد شیمیایی کافی برای حل کردن کلسترول دفع شده توسط کبد دارد. در صورتی که کبد بیش از مقدار که صفرا توانایی حل کلسترول را دارد، دفع کند منجر به ایجاد کریستال و در نهایت سنگ می‌شود.
صفرا بیلی روبین زیادی دارد
بیلی روبین یک ماده شیمیایی است، زمانی که بدن گلبول‌های قرمز را تجزیه می‌کند تولید خواهد شد. برخی شرایط از جمله سیروز کبدی، برخی اختلالات خونی و عفونت‌های مجاری صفراوی باعث می‌شود که کبد بیلی روبین بیش از حدی تولید کند.
در نهایت بیلی روبین بیش از حد منجر به تشکیل سنگ کیسه صفرا خواهد شد.
کیسه صفرا به درستی تخلیه نمی‌شود
اگر کیسه صفرا کاملا یا به اندازه کافی تخلیه نشود، امکان غلیظ شدن صفرا وجود دارد و در نهایت منجر به سنگ کیسه صفرا می‌شود.
