بیماری‌های چاق کننده کدام‌اند
همیشه چاقی به دلیل سبک زندگی اشتباه یا پرخوری نیست، گاهی بیماری‌های چاق کننده در افزایش وزن شما نقش بسیار مهمی دارد که تنها با درمان این بیماری‌ها می‌توانید به کاهش وزن خود کمک کنید.
گاهی اوقات چاقی می‌تواند نشان‌دهنده بسیاری از بیماری‌ها از جمله بیماری کلیوی، سیروز یا بی‌خوابی باشد. افراد زیادی را دیده‌ایم که طی سه روز نوسانات وزن ۱ تا ۲ کیلوگرم داشته‌اند که همیشه به دلیل تغییر سبک زندگی نیست و باید تمامی موارد توسط متخصص جراحی لاغری مورد بررسی قرار گیرد.
در ادامه بیماری‌های چاق‌کننده را به‌طور کامل به شما معرفی خواهیم کرد.
مصرف برخی از داروها عاملی موثر در افزایش وزن
انواع خاصی از داروها ممکن است افزایش وزن را به دنبال داشته باشد که این موارد به شرح زیر است:
- داروهای مرتبط به اعصاب و روان
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای مرتبط با فشار خون بالا
- داروهای مرتبط با قند خون مانند دیابت
مصرف این داروها همیشه منجر به چاقی نمی‌شود. اگر پس از مصرف این دسته از داروها نوسانات وزن را تجربه کردید، حتما با پزشک خود در این باره صحبت داشته باشید تا بررسی بیماری‌های چاق کننده انجام گیرد.
مشکلات مرتبط به بی‌خوابی
بی‌خوابی عامل مهمی در افزایش وزن در کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان است و به عنوان یکی از بیماری‌های چاق کننده شناخته می‌شود. عدم خواب کافی به شکل‌های متفاوتی می‌تواند در نهایت افزایش وزن را به دنبال داشته باشد:
- هورمون‌های اشتها
- انتخاب اشتباه غذایی
در نتیجه خواب کافی و با کیفیت به حفظ وزن سالم بسیار کمک می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله ارتباط کم خوابی و چاقی را مطالعه کنید.
نارسایی قلبی
افزایش سریع وزن یا تورم در نواحی خاصی از بدن گاهی به دلیل احتباس مایعات رخ می‌دهد که یکی از بیماری‌های چاق کننده است. افزایش وزن ۱ تا ۱.۵ کیلوگرم طی ۲۴ ساعت یا حدود ۳ الی ۴ کیلوگرم در هفته می‌تواند نشانه نارسایی قلبی باشد.
اگر خون آرام به سمت قلب و از قلب جریان داشته باشد، عملکرد سایر اندام‌های اصلی بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در نهایت مایع در بافت‌ها جمع می‌شود که در نهایت منجر به افزایش وزن و تورم در چنین بخش‌هایی از بدن می‌شود:
- شکم
- پاها
وزن افراد معمولا در حد کمی همیشه در حال نوسان است. اگر وزن مجدد به حالت عادی بازگردد و علائم دیگری نداشته باشید، ممکن است این حالت به دلیل احتباس و نفخ رخ داده باشد.
از علائم نارسایی قلبی می‌توان به چنین موارد اشاره کرد:
- تجمع مایع داخل ریه‌ها
- سرگیجه
- بی‌اشتهایی
- تنگی نفس هنگام استراحت
- سرفه‌های مکرر
- مشکل در خوابیدن
اگر هر یک از این علائم را همراه با افزایش وزن تجربه کردید، حتما برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک (pcos) نوعی اختلال سیستم غدد درون ریز است که خانم‌ها را در سنین باروری تحت تاثیر قرار می‌دهد.
معمولا این عارضه که یکی از بیماری‌های چاق کننده است با ناهنجاری‌های هورمونی مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این عارضه مقاومت به انسولین را تجربه می‌کنند که در نهایت منجر به افزایش وزن می‌شود.
افراد مبتلا به این بیماری در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲ و همچنین سطح بالای کلسترول هستند. هیچ درمانی برای این عارضه وجود ندارد؛ اما با تغییر سبک زندگی مانند داشتن رژیم غذایی سالم، تمرینات ورزشی منظم و… می‌توان به کاهش وزن و بهبود مقاومت انسولین نیز کمک کرد.
بیشتر بخوانید: ارتباط سندرم تخمدان پلی کیستیک و چاقی
مشکلات کلیوی
افزایش وزن ناگهانی یا تورم در پاها نشانه‌ای از بیماری کلیوی مانند نارسایی کلیوی یا سندرم نفروتیک است. تصفیه مواد زائد و مایعات از بدن بر عهده کلیه‌هاست.
در صورتی که این اندام داخلی در بدن دچار آسیب شود ممکن است دفع درستی نداشته باشد و بدن مایعات را در خود نگه دارد و در نتیجه افزایش وزن را به دنبال این مورد از بیماری‌های چاق کننده تجربه کنید. از علائم دیگری این بیماری می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- احساس خستگی
- مشکلات مرتبط به خواب
- گرفتگی عضلات
- بی اشتهایی
- ادرار خونی یا کف آلود
- نیاز مکرر برای ادرار
- چشم‌های پف کرده
بیماری سیروز
بیماری سیروز به نوعی بیماری پیشرونده است که در این حالت بافت اسکار جایگزین بافت سالم در کبد می‌شود. چنین شرایطی می‌تواند منجر به تجمع مایع شکمی می‌شود و این علائم را به دنبال خواهد داشت:
- فتق ناف یا اینگوینال
- دل درد
- تورم مچ پا
- مشکلات تنفسی
- فتق ناف یا اینگوینال
- افزایش وزن
اگر فردی افزایش وزن همراه با دیگر علائم ذکر شده را تجربه کرد، برای بررسی بیشتر باید به پزشک مراجعه کند.
بیماری تیروئید
کم کاری تیروئید شرایطی است که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند. این شرایط بر بسیاری از عملکردهای بدن از جمله متابولیسم بدن تاثیر می‌گذارد، در واقع باعث کاهش سرعت متابولیسم می‌شود. علائم این عارضه به شرح زیر است:
- افزایش وزن
- یبوست
- خستگی مداوم
- سفتی مفصل و درد عضلات
- خشکی پوست و مو
- احساس افسردگی
- احساس سرما
سندرم کوشینگ
هورمون کورتیزول به نگه داشتن محدوده نرمال قند خون و همچنین فشار خون کمک می‌کند. زمانی که غدد فوق کلیوی بیش از حد این هورمون استرس را تولید کند، باعث تجمع چربی در شکم و گردن می‌شود.
این حالت منجر به کبودی بیشتر، ضعیف و لاغرتر شدن اندام‌ها، علائم استرچ مارک و گردی صورت می‌شود. پزشک پس از تشخیص این مورد از بیماری‌های چاق کننده به دنبال علت ایجاد آن می‌گردد، سپس بهترین روش درمانی را بسته به شرایط شما از جمله پرتو درمانی، شیمی درمانی، داروهایی برای کاهش کورتیزول و جراحی را برای شما در نظر می‌گیرد.
آکرومگالی
این عارضه یک وضعیت هورمونی است که به دنبال تولید بیش از حد هورمون رشد از غده هیپوفیز رخ می‌دهد. از علائم این بیماری می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- تورم و بزرگ شدن دست و پاها، لب، زبان و بینی
- تغییر استخوان به خصوص در فک، بینی و دندان‌ها
- درد مفاصل
- پوست چرب و ضخیم
- درد مفاصل
- آپنه انسداد خواب
- مشکلات بینایی
- خرناس کشیدن
- تعریق شدید
گاهی برخی از افراد برای خارج کردن غده هیپوفیز باید پرتو درمانی یا جراحی انجام دهند.
سرطان تخمدان
هر سرطانی که از تخمدان شروع شود به عنوان سرطان تخمدان شناخته می‌شود. برخی ممکن است هیچ علائمی را در مراحل اولیه نداشته باشند. با پیشرفت بیماری فرد دچار افزایش وزن و علائم دیگری از جمله موارد زیر شوند:
- درد در ناحیه شکم و لگن
- سوء هاضمه
- مشکل در خوابیدن
- نیاز مکرر یا فوری به ادرار کردن
- بی اشتهایی یا احساس سیری
معمولا این نوع سرطان بدون اینکه تشخیص داده شود، به مراحل بعدی خود می‌رسد. به همین جهت توصیه می‌شود در صورتی که هرگونه درد غیر طبیعی در ناحیه لگن داشتید با پزشک در میان بگذارید.
سندرم متابولیک
سندرم متابولیک به دنبال چندین عارضه رخ می‌دهد و احتمال ابتلا به دیابت، سکته و بیماری قلبی را افزایش می‌دهد. ممکن است شما فشار خون، قند خون، چربی و کلسترول در سطح غیر طبیعی داشته باشید.
معمولا بیماران هیچ نشانه واضحی از این عارضه ندارند مگر اینکه متوجه تجمع چربی در اطراف شکم خود شوند. پزشک توصیه به تغییر رژیم غذایی و انجام تمرینات ورزشی می‌کند. در صورت موفقیت آمیز نبودن این موارد در نهایت جراحی لاغری را پیشنهاد خواهد شد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر هر زمان بدون هیچ دلیل مشخصی متوجه افزایش وزن سریع شده‌اید، باید به پزشک برای بررسی بیماری‌های چاق کننده مراجعه کنید. پزشک در خصوص سوابق پزشکی شما و هر علائمی که دارید از شما توضیحاتی می‌خواهد.
در صورت نیاز معاینات فیزیکی انجام می‌گیرد و می‌بایست آزمایش خون نیز انجام دهید.
چرا در یک روز ۲ کیلو وزن اضافه کردم؟
معمولا این نوسانات در طی کوتاه مدت طبیعی است. به طور مثال اگر بدن در طی سه روز بین ۱ تا ۲ کیلوگرم در حال نوسان است، احتمالا چنین مواردی نقش دارد:
- محتویات داخل روده
- ذخایر آب در بدن
- ذخایر گلیکوژن
- ذخایر پروتئین ناپایدار
چرا در یک هفته ۵ کیلو وزن اضافه کردم؟
دلایل مختلفی می‌تواند در نوسانات وزن نقش داشته باشد:
- مصرف زیاد مواد غذایی فراوری شده
- کمبود خواب
- قاعدگی
- استرس، اضطراب و افسردگی
- قبل و در طول یائسگی
- احتباس مایعات به دنبال اختلال در عملکرد کبد، کلیه و قلب
- کاهش متابولیسم با افزایش وزن
- کاهش فعالیت بدنی
